سرانجام انتظارها به پایان رسید و شرکت OpenAI از جدیدترین دستاورد خود، مدل هوش مصنوعی پیشرفته جیپیتی ۵ (GPT-5)، پردهبرداری کرد. این مدل پیشرفته که برای انجام وظایف پیچیده و ارائه پاسخهای دقیقتر توسعه یافته، از امروز به عنوان مدل پیشفرض و رایگان در اختیار تمام کاربران ChatGPT قرار میگیرد تا تجربهای نوین از تعامل با هوش مصنوعی را رقم بزند. در این پست به بررسی صفر تا صد جیپیتی ۵ (GPT-5) میپردازیم. با اول پرداخت همراه باشید.
جیپیتی ۵ (GPT-5)
سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، در رویداد معرفی این محصول، جیپیتی ۵ را یک جهش بزرگ در مقایسه با نسلهای قبلی توصیف کرد. او برای تشریح این پیشرفت، تجربهی کار با جیپیتی ۵ را به اولین آیفون مجهز به نمایشگر رتینا تشبیه کرد؛ محصولی که پس از استفاده از آن، بازگشت به مدلهای قدیمیتر تقریبا غیرممکن به نظر میرسید.
آلتمن همچنین به سیر تکاملی هوش مصنوعی این شرکت اشاره کرد و گفت: «اگر GPT-3 شبیه به یک دانشآموز دبیرستانی و GPT-4 مانند یک دانشجوی باهوش بود، مکالمه با GPT-5 برای اولین بار حس صحبت با یک متخصص دارای مدرک دکتری را تداعی میکند».
یکی از تغییرات کلیدی در رابط کاربری چت جی پی تی، حذف گزینهی انتخاب مدل است. GPT-5 با یک سیستم هوشمند طراحی شده که به صورت خودکار پرسشهای پیچیده را تشخیص میدهد و برای پاسخ به آنها، از نسخهی قدرتمندتری برای استدلال بهره میبرد. کافی است کاربر در دستور خود از عبارت «Think hard» استفاده کند تا این قابلیت فعال شود.
اگرچه دسترسی به جیپیتی ۵ برای همهی کاربران رایگان است، اما کاربران طرح رایگان با محدودیت نامشخصی در تعداد پرسشها مواجه خواهند شد. پس از رسیدن به این سقف، سیستم به صورت خودکار روی نسخهی ضعیفتری با نام «Mini» قرار میگیرد.
در مقابل، مشترکان پلاس میتوانند مدت زمان بیشتری از قابلیتهای کامل GPT-5 استفاده کنند. توسعهدهندگان نیز از طریق API به سه نسخهی GPT-5، GPT-5 nano و GPT-5 mini با قیمتهای متفاوت دسترسی خواهند داشت. همچنین یک نسخهی انحصاری با نام GPT-5 Pro برای مشترکان طرح ماهانه 200 دلاری در نظر گرفته شده است.
در کنار این تحولات فنی، OpenAI چهار سبک شخصیتی جدید با نامهای «بدبین» (Cynic)، «رباتیک» (Robot)، «شنونده» (Listener) و «خوره» (Nerd) برای شخصیسازی پاسخها طراحی کرده است. همچنین کاربران میتوانند محیط چت خود را با رنگهای دلخواه سفارشی کنند.
قابلیتهای کدنویسی در جیپیتی ۵ به شکل چشمگیری بهبود یافته است. آلتمن پیشبینی میکند این مدل آغازگر عصری جدید تحت عنوان «نرمافزار برحسب تقاضا» باشد. مایکل ترول، مدیرعامل شرکت Cursor، با تحسین این مدل میگوید: «GPT-5 باهوشترین مدلی است که برای کدنویسی استفاده کردهایم. این مدل نه تنها خطاهای پیچیده را شناسایی میکند، بلکه میتواند برنامههای چندمرحلهای را به سرانجام برساند؛ کاری که مدلهای قبلی در آن ناتوان بودند».
در بنچمارک SWE-bench Verified که توانایی حل مسائل کدنویسی را میسنجد، GPT-5 امتیاز 74.9 درصد را کسب کرد و مدلهای قدرتمندی چون Claude Opus 4.1 و Gemini 2.5 Pro را پشت سر گذاشت. در آزمون علمی سطح دکتری GPQA Diamond نیز با کسب امتیاز 89.4 درصد، برتری خود را به رقبا نشان داد.
ایمنی و کاهش اطلاعات نادرست یکی از اولویتهای اصلی OpenAI در توسعهی جیپیتی ۵ بوده است. این شرکت با انجام بیش از 5 هزار تست، تلاش کرده تا نرخ ارائهی اطلاعات غلط را به حداقل برساند.
یکی از ویژگیهای جالب توجه در این زمینه، توانایی مدل در تشخیص ناتوانی خود است. به این ترتیب، ChatGPT در مواردی که قادر به انجام کاری نباشد، این موضوع را صادقانه به کاربر اعلام میکند. قابلیت دیگری با نام «پاسخهای ایمن» (Safe Completions) نیز برای مدیریت سوالات مبهم طراحی شده تا از ارائهی اطلاعات خطرناک جلوگیری شود. در نهایت، دقت مدل در حوزهی سلامت نیز بهبود یافته و با نرخ خطای تنها 1.6 درصد در ارائهی اطلاعات بهداشتی، به ابزاری قابلاعتمادتر تبدیل شده است.
نظرات کاربران