آشنایی اصطلاحات رایج بورس و موارد کاربردی

در این مقاله میخواهیم برای افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار بورس و یا آشنای با مفاهیم آن را دارند، به برخی از اصطلاحات رایج بورس بپردازیم و آن ها را برای شما توضیح دهیم. اگر اصطلاح مهمی در این لیست ذکر نشده است، آنرا در بخش دیدگاه ها درج کنید تا تیم اول پرداخت با بروز رسانی مقاله مرجع کاملی از اصطلاحات بازار بورس را در اختیار شما قرار دهد.

سال مالی

به بازه ی زمانی یکسال گفته می شود که مبداء شروع فعالیت کار شرکت ها قرار می گیرد و سال مالی هر شرکت می تواند با شرکت دیگر متفاوت باشد و الزامی بر تطبیق با سال شمسی وجود ندارد، این سال مالی در قسمت بالای صورت های مالی قید می گردد. در پایان هر سال مالی اعضای هیئت مدیره موظف هستند به راجع به عملکرد خود به سهامداران گزارش دهند.

شاخص کل

شاخص کل، بازدهی کل بازار را نشان می دهد و تغییرات مثبت و منفی آن، نشان گر تغییرات مثبت یا منفی کل بازار است. برای محاسبه بازدهی بازار طی ماه گذشته، می توان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر  گرفت.

تفاوت شاخص مالی و شاخص صنعتی

شاخص مالی روند بازدهی شرکت های سرمایه گذاری را نشان می دهد و شاخص صنعتی، روند بازدهی شرکت های غیر سرمایه گذاری را نشان می دهد.

شاخص 50 شرکت فعال

اصطلاحی در اقتصاد و حسابداری بورس است به معنای ۵۰ شرکت فعال، این اصطلاح در واقع گزارشی است که سازمان بورس اعلام می کند و وضعیت معامله شرکت ها و ضریب نقد شوندگی ۵۰ شرکت فعال تر را اعلام کرده و این شاخص، بازگو کننده روند رشد شرکت ها است.

شاخص بازده نقدی

عبارتست از بازدهی شرکتها به جهت بازده سود خالص.

نماد شرکت های بورسی

نمایانگر مخفف نام و صنعت یک موسسه مالی است که سهام آن در بورس اوراق بهادار و یا فرابورس ایران منتشر شده است. علت این کار سهولت در بیان نام این موسسات می باشد. این مخفف در بین همه ی فعالان یکسان بوده و یک استاندارد واحد برای آن نظر گرفته می شود که عموما حرف اول نماد معرف صنعت و حروف بعدی مخففی از نام شرکت است؛ مثلا بجای شرکت خودروسازی سایپا، خساپا و به جای شرکت خودروسازی ایران خودرو دیزل، خاور می گویند.

بازار اولیه

بازاری است که شرکت های که به تازگی وارد بازار بورس شده اند برخی از سهام خود را در آن جا و از طریق پذیره نویسی عرضه می کنند.

بازار ثانویه

بازار ثانویه بازاری است که سهام شرکت های پذیرفته شده در بازار اولیه، مورد معامله قرار می گیرد.

قیمت اسمی

قیمت  استانداردی است که برای اغلب سهام یکسان است. مثلا در ایران عموما قیمت اسمی سهام ها ۱۰۰۰ ریال یا همان ۱۰۰ تومان در نظر گرفته می شود. همچنین برای تعیین تعداد سهام یک شرکت، سرمایه آن را تقسیم بر عدد 100 تومان می کنند.

اصطلاحات رایج بورس

قیمت بازار

قیمتی که بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار ثانویه تعیین می گردد را قیمت بازار گویند.

ترازنامه

صورتی است که در آن میزان دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سهام به تفکیک به نمایش گذاشته می شود.

سود هر سهم (EPS)

به سود عایدی شرکت به ازای هر سهم که توسط شرکت پیش بینی می شود سود هر سهم می‌گویند.

تعدیل سود

منظور از تعدیل سود، تغییرات سود پیش بینی شده طی سال مالی را تعدیل سود می گویند. همان طور که در بالا توضیح دادیم، در ابتدای یک سال مالی، هیات  مدیره  شرکت،  پیش بینی سود را ارائه داده و مقدار EPS مشخص می شود. بسته  به روند عملکردی شرکت، EPS به وضعیت دقیق تر نزدیک تر می شود. تعدیل ها یا مثبت  هستند یا منفی.

• تعدیل مثبت در بازار بورس یعنی این که EPS افزایش یافته و شرکت سود ده است.
• تعدیل منفی در بازار بورس یعنی این که EPS کاهش یافته و زیان از سود پیشی گرفته است.

سود تقسیمی (DPS)

بنا به تشخیص اکثریت سهامداران آن بخشی از EPS  (به دلیل بدهی های نامشخص و …) که بین سهامداران تقسیم می گردد را سود تقسیمی یا DPS هر سهم می نامند.