با آوردن اسم سیستم بلاک چین اکثر افراد بیت کوین و ارز های رمز پایه را به خاطر میآورند. اما Blockchain محدود به ارز های رمز پایه نیست. با این مقاله به این موضوع میپردازیم که دقیقا بلاک چین چیست و سازوکار آن چگونه است؟
تاریخچه بلاک چین چیست
سیستم بلاک چین در سال ۱۹۹۱ توسط اسوارت هابر و اسکات استورنتا تاسیس شد. هدف از تاسیس این سیستم ثبت تاریخ و غیر ممکن کردن تغییر آن به دست افراد سودجو بود. یک سال بعد با متصل کردن درختهای مرکل به سیستم توانستند چند سند را در یک بلوک جمع آوری کنند. سیستم بلاک چین در سال ۲۰۰۸ توسط ساتوشی ناکاموتو مورد استفاده قرار گرفت و کارایی آن هم به چشم آمد.
ساز و کار این سیستم به این شکل است که خودمختار مدیریت میشود و به دست شخص و یا دولت نیست. نظارت بر این سیستم به دست تمامی عضوهای سیستم است. به این معنی که تمامی افراد میوانند مبادلات و امور سیستم بلاک چین را بررسی کنند. در عین حال که قابل بررسی هستند هر بلاک امنیت اطلاعاتی دارد. اطلاعات خصوصی بلاکها قابل مشاهده نیستند.
منظور از بلاک چیست
هر بلاک دارای ۳ وجه است.
- اطلاعات بلوک
- هَش یا همان شماره تراکنش (Hash)
- شماره تراکنش بلاک قبلی
۱) اطلاعات بلاک
شامل موارد ذخیره شده در بلاک است که میتواند هر چیز باشد. به طور مثال در سیستم بلاک چین بیت کوین اطلاعات بلاک شامل ارسال کننده، دریافت کننده و مبلغ انتقال است.
۲) Hash یا شماره تراکنش
یک شماره منحصر به فرد است که تنها برای هر بلاک تعریف شده وغیر قابل تغییر است و تکرار نخواهد بود.
۳) شماره تراکنش بلاک قبلی
وجه آخر مهم ترین وجه بلاک است که هَش بلاک قبل را در خود دخیره می کند. این وجه بلاک است که زنجیره یا همان چِین (Chain) را میسازد و امینت Blockchain را شکل میدهد.
امنیت هر بلاک
هر بلاک شماره تراکنش بلاک قبل خود، و بلاک هم قبلی شماره تراکنش قبل از خود را نشان میدهد. پس به همین شکل تا ابتدای زنجیره و بلاک اول قابل بررسی است و میتوان صحت اطلاعات را تایید کرد.
به نظر میرسد که ساخت هش جدید و خراب کاری در بلاکها ممکن رخ دهد؛ اما همین دلیل باعث میشود جهت جلوگیری از دستکاری سودجویان، هَش جدید بعد از یک بازه زمانی مشخص ساخته میشود. فاصله زمانی بین ساخت و پذیرفته شدن هر هَش باعث میشود تغییر دادن هَش های قبل و دستبرد به اطلاعات و بلاک ها غیر ممکن شود. به عنوان مثال هم اکنون که ۱۰ سال از معرفی بیت کوین میگذرد حتی کوچکترین هک یا عملیاتی ضد بلاک چین بیت کوین گزارش نشده است و با گذشت زمان و استفاده بیشتر کاربران حتی با وجود پیشرفته ترین ابر کامپیوترها هم این کار نا ممکن به نظر میرسد.
پذیرفته شدن هَش Hash
نظارت و بازرسی صحت اطلاعات سیستم بلاک چین، توسط افراد عضو بلاک چین انجام میشود. به گونهای که شما با ساخت یک بلاک در سیستم برای مقصدتان اطلاعاتی را ارسال می کنید. مابقی عضوهای بلاک چین ۳ وجه بلاک را بررسی میکنند و تاییده خود را اعلام میکنند (confirm). زمانی که هر ۳ وجه تایید شد گیرنده از صحت اطلاعات و ارسال کننده اطمینان حاصل میکند.
به عنوان مثال شما بیت کوینی را برای فردی ارسال میکنید که در واقع یک بلاک را ساختهاید، بقیه کسانی که عضو شبکه بلاکچین هستند، سیستمشان برای تایید این بلاک فعال میشود و حتی اتصال به زنجیرههای قبلی و بلاکهای قبلی را هم مورد تایید قرار میدهند.
شبکه همتا به همتا (P2P network)
همتا به همتا یک شبکه گسترده است که جایگزین مدیریت شخصی و دولتی یرای سیستم بلوک چین است. همه افراد دنیا میتوانند به این شبکه وارد شوند و با ورود به آن کپیای از سیستم بلاک چین در اختیارشان قرار میگیرد.
هر فرد با کپیای که در اختیار دارد به یک گِره یا نُد (Node) تبدیل میشود. هر نُد یک تایید کننده سیستم است. بدین شکل که هر بلوک برای تمامی ندها ارسال میشود و ند با اطمینان از این که بلوک دستکاری نشده است آن را تایید یا confirm میکند. تاییده بر روی سیستم بلاک چینای که بلاک در اون وجود دارد اضافه میشود. هر بلاک که نُدهای بیشتری آن را تایید کنند معتبرتر محسوب میشود.
شبکه بلاکی را که توافق ندها بر رد آن است نامعتبر معرفی میکند و امنیت سیستم بلاک چین را محفوظ میماند.
درصد خطای سیستم بلاک چین
اگر فرد و یا گروهی قصد دستکاری بلاک و یا بلاکهایی را داشته باشد میبایست بیش از نیمی از شبکه را از آن خود کند. برای دستکاری زمان مشخص پذیرفته شدن باید طی شود.
برای هک کردن یک بلاک نیاز به دستکاری زنجیرهی آن بلاک با در دست داشتن بیش از نیمی از سیستم بلاک چین و زمان بسیار زیاد می باشد. به زبان سادهتر برای هک شبکه بلاکچین باید یک نفر کنترل بیش از نیمی از کامپیوترها، گوشیهای همراه و .. دنیا که در این شبکه فعال است را برای مدت طولانی در کنترل خود نگه دارد که این کار غیر قابل انجام میباشد. از سوی دیگر ارتقا یافتن روز به روزِ سیستم بلاک چین این امر را غیر ممکن می سازد.
کاربرد های بلاک چین چیست
با استفاده از این سیستم شما میتوانید قراردادهای هوشمند تنظیم کنید. سیستم رای گیری آنلاین برای انتخابات برگزار کنید بدون آنکه امکان دستکاری آرا بعد از انتخابات باشد. یا مدیریت سرمایه و حسابداری شرکتها را به سیستم و هر فعالیت شبکه تا ابد ذخیره میشود و جلو فساد اداری یا فرار مالیاتی را خواهد گرفت چرا که داده های مالی در کامپوتر یک شخص یا یک بانک قرار ندارد و وابسته به کل کامپیوترهای مردم است.
قرارداد های هوشمند
در معاملات، انجام تعهدات مهم تلقی میشود و طرفین هر چقدر هم معتمد باشند باز هم ترس از عدم انجام وجود دارد. با قرار داد های هوشمند بلاک چین این موارد رفع می شود. از سویی دیگر در تایید و توافق طرفین واسطی وجود نخواهد داشت. معامله بدون واسط بانکی انجام میشود.
رای گیری بر بستر بلاک چین
رای گیری نمودی از دموکراسی است. شفافیت بستر بلاک چین به موازات دموکراسی پیش میرود. قابل بررسی بودن کل شبکه بلاک چین توسط عموم مردم در عین حال امن بودن بستر، شرایط اطمینان فراهم مینماید. در کره جنوبی یک رای گیری برای تست بر روی بستر بلاک چین صورت گرفت. نقد و بازخورد منفی به این رای گیری وارد نبود.
دیگر مورد تست شده بر این بستر کمک به انتخابات رییس جمهوری امریکا بوده است. برای سربازانی که خارج از مرز آمریکا بودند با نرم افزار در این انتخابات شرکت کردند.
امنیت خرید بیت کوین
این بستر بیشتر از ۲۰۰ بیلیون دلار تراکنش را در خود بدون خطا جای داده است و خرید بیت کوین را امن و آسان نموده.
حال که متوجه شدید بلاک چین چیست و سازوکار آن چگونه است ، برای خرید بیت کوین پیشنهاد میشود بیت کوینهای خود را از مجموعه اول پرداخت خریداری نمایید. همچنین توصیه میشود قبل از معامله، مقاله «آموزش معاملات ارزهای دیجیتال و نکات کلیدی آن» را مطالعه کنید.
واقعا اطلاعات خیلی کامل و مفیدی بود.لطفا باز هم در مورد بلاک چین مقاله بزارید