قرار بود ۲۰۲۲ سالی باشد که کریپتو به جریانی اصلی در صنعت تبدیل می‌شود. سالی که قرار بود پر باشد از قراردادهای کلان و موفقیت‌آمیز، سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر هنگفت و معاملات ادغام و تملیکی پی‌درپی. با این حال، سالی که گذشت را می‌توان یکی از بدترین سال‌ها برای صنعت کریپتو، بانکداری، سهام و غیره قلمداد کرد. سالی که وقوع فاجعه‌های گوناگون پشت سر هم، آن را به سالی فاجعه‌بار بدل کرد؛ به‌ویژه برای اکوسیستم کریپتو که نوپا بود. در این مقاله به مروری بر اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022 می پردازیم.
مروری بر اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022
برخی از نام‌های برتر صنعت کریپتو، که تا قبل از ۲۰۲۲ گمان می‌رفت ناجیان این صنعت هستند، به بدترین شکل ممکن یا رسوا شدند یا دست‌کم گرفتار ورشکستگی‌های دومنیویی شدند که دامان اکثر شرکت‌های مطرح را گرفت.
با این حال، هر داستانی، هر چقدر هم بد، همیشه چند قهرمان دارد! برندگان سال ۲۰۲۲ نشان دادند که صنعت کریپتو، تنها محدود به چند نام تجاری و برند و مالک گردن‌کلفت نیست؛ بلکه یک اکوسیستم زنده و پرجنب‌وجوش است که می‌تواند از طوفان‌های سهمگین جان سالم به در ببرد.
بیایید با تعدادی از برندگان اکوسیستم در سال ۲۰۲۲ شروع کنیم. این لیست شامل افراد، شرکت‌ها و سازمان‌هایی است که ناشناس هستند، اما توانسته‌اند ردپای پررنگی در صنعت بر جای بگذارند.
برنده‌ها در سال ۲۰۲۲
در سالی که بستر سقوط و فروپاشی اکوسیستم چند میلیارد دلاری اف‌تی‌ایکس (FTX)، ترا (Terra) و تری اروز کپیتال (Three Arrows Capital) بوده، معرفی برنده اندکی دشوار است. با این حال، فرازونشیب‌ها همیشه در مسیر حرکت کریپتو بوده‌اند و سال 2022 نیز از این قضیه مستثنی نیست. با وجود فروپاشی هولناک چندین نهاد بزرگ و حیاتی، چند مورد مثبت هم می‌توان از دل 2022 میلادی بیرون کشید.
لجر و ترزور (Ledger and Trezor)
زمانی که ساتوشی ناکاموتو بیت‌کوین را ایجاد کرد، یکی از ایده‌های اصلی این بود که به مردم حق حاکمیت مالی بدهیم تا وابستگی آنها به واسطه‌های متمرکز کاهش پیدا کند.
اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022
با وجود پیشنهاد نرخ‌های سود بالا برای سپرده‌ها و ارائه خدمات معاملاتی مشتقه، اکثر کاربران کریپتو ترجیح می‌دهند دارایی‌های رمزنگاری خود را در صرافی‌های متمرکز نگهداری کنند. با این حال، این پیشنهادات سودآور، زمانی که میلیون‌ها مشتری سرمایه خود را در پی فروپاشی یک صرافی متمرکز (فعلاً بحث برنده‌هاست، اما نمی‌توان کاری با اف‌تی‌ایکس نداشت!) از دست می‌دهند، تبدیل به یک کابوس می‌شوند.
در ویرانه‌های به بار آمده از سقوط اف‌تی‌ایکس، سرمایه‌گذاران کریپتو اعتماد خود را به صرافی‌های متمرکز از دست دادند. اینجا بود که ارائه‌دهندگان کیف پول سخت‌افزاری، نظیر لجر و ترزور، شروع به بهره‌برداری از تغییر رفتار سرمایه‌گذاران به سمت حضانت شخصی اموال کردند.
اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022
گزارش‌ها حاکی از آن است که در پی افشای ماجرای اف‌تی‌ایکس و سپس سقوط یکباره آن در ماه دسامبر ۲۰۲۲، خدمات غیرامانی یا خودحضانتی و کیف پول‌های سخت‌افزاری به انتخاب ترجیحی بسیاری از کاربران تبدیل شده است. پس از فروپاشی اف‌تی‌ایکس، ترزور شاهد افزایش ۳۰۰درصدی فروش بوده و لجر نیز رکورد بیشترین فروش در سال را زده است.
بر اساس گزارش‌های منتشرشده از سوی خود شرکت، ترزور شاهد افزایش ۳۰۰درصدی درآمد فروش در هفته به هفته بوده و همچنان در حال رشد است. ضمن اینکه، افزایش قابل‌توجهی در ترافیک وب‌سایت این شرکت به ثبت رسیده که در مدت مشابه، افزایش عجیب ۳۵۰درصدی را نشان می‌دهد.
به گفته مقامات اجرایی، ترزور قادر است سطوح فعلی تقاضا را در کوتاه‌مدت تا میان‌مدت برآورده کند و این برای عموم کاربرانی که در حال حاضر هیچ تمایلی به همکاری با سیستم‌های واسطه‌ای اکوسیستم ندارند، یک امتیاز بزرگ برای ترزور است.
لجر نیز به‌عنوان یکی از رقبای اصلی تأمین‌کننده کیف‌پول‌های سخت‌افزاری، اخیراً افزایش شدید تقاضا برای دستگاه‌های خود را مطرح کرده است. مدیرعامل و رئیس لجر، پاسکال گوتیه (Pascal Gauthier) در مصاحبه‌ای با کوین‌تلگراف، ادعا کرده ایجاد حساب کاربری جدید در لجر لایو شش‌برابر افزایش یافته و کاربران به طور فعال وجوه خود را به دستگاه‌هایشان منتقل می‌کنند.
هکرهای کلاه‌سفید (White Hat Hacker)
اکوسیستم کریپتو نسبتاً جدید است و برخی استفاده‌های موردی آن، نظیر امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi)، هنوز آن‌طور که باید تکامل نیافته و در مراحل نخست توسعه قرار دارد. همین موضوع، اکوسیستم را مستعد باگ‌ها و سوءاستفاده‌های مختلف می‌کند.
طبق گفته دیفای‌لاما (DefiLlama)، پروتکل‌های دیفای در سال 2022 نزدیک به 5.93 میلیارد دلار سوءاستفاده را متحمل شده است.
اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022
با این حال، اگر هکرهای کلاه‌سفید نبودند، این رقم بسیار بالاتر هم می‌شد. هکرهای کلاه‌سفید به گروهی از هکرها گفته می‌شود که در سیستم‌های مختلف نفوذ می‌کنند، اما بدون اینکه قصد هک، اخاذی یا سرقت داشته باشند، باگ‌ها و آسیب‌پذیری‌های یک شبکه و سیستم محافظت‌شده را شناسایی می‌کنند و با پوشش این آسیب‌پذیری‌ها اجازه دسترسی هکرهای مجرم را به آن شبکه‌ها و سیستم‌ها نمی‌دهند.
همین کلاه‌سفیدها توانستند در سال 2022 میلیون‌ها دلار وجوه دزدیده‌شده را برگردانند و اشکالات امنیتی را نشان دهند که می‌توانست به سوءاستفاده‌های بیشتری منجر شود. ارائه‌دهنده خدمات امنیتی ایمنی‌فای (Immunefi)، که یک برنامه پاداش باگ است و با استفاده از جامعه هکرها وضعیت امنیتی سیستم‌ها را بهبود می‌بخشد، مدعی است که از سرقت 20 میلیارد دلار دارایی‌های رمزنگاری‌شده، به‌تنهایی از طریق برنامه پاداش باگ برای هکرهای کلاه‌سفید جلوگیری کرده است.
در حالی که بسیاری از پروژه‌ها تمایل دارند کلاه‌سفیدها را نادیده بگیرند، اما سال ۲۰۲۲ نشان داد که بهتر است میلیون‌ها دلار بابت جایزه باگ به هکرهای کلاه‌سفید بپردازیم تا اینکه میلیاردها دلار را دودستی تسلیم سوءاستفاده هکرهای مجرم کنیم.
تتر (Tether)
در میان هرج‌ومرج سال ۲۰۲۲، استیبل‌کوین تتر توانست راه خود را از میان خرابه‌های هر دو شرکت اف‌تی‌ایکس و ترا باز کرده و به مسیر رشدش ادامه دهد.
اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022
استیبل‌کوین متمرکز تا بوده در خط مقدم نظرات منتقدان بوده! وقتی استیبل‌کوین بومی ترا، با کله به زمین خورد، همه بر این باور بودند که تتر نیز محکوم به فناست.
با این حال، تتر توانسته بر این شایعات غلبه کند و سال فاجعه‌آمیز 2022 را به خوبی پشت سر بگذارد. این در حالی است که شرکت متعهد شده وام‌دهی را از ذخایر خود حذف کرده و ترس، عدم قطعیت و شک یا به‌اصطلاح فاد (FUD) را کنترل کند.
گفتنی است تتر در طول زمان شفاف‌تر شده و ۸۲ درصد از ذخایر آن مبتنی بر دارایی‌های نقدی، معادل‌های نقدی و سایر سپرده‌های کوتاه‌مدت است. مجموع دارایی‌های شرکت در پایان سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۲، بالغ بر ۶۸.۰۶ میلیارد دلار گزارش شده که بیش از کل بدهی‌های ۶۷.۸ میلیارد دلاری آن است.
اگرچه این استیبل‌کوین، در 10 نوامبر 2022 برای مدت کوتاهی به زیر قیمت 1 دلاری خود سقوط کرد، چراکه فروپاشی هولناک صرافی اف‌تی‌ایکس بخش کریپتو را تحت تأثیر قرار داده بود، با این حال، آردوینو (Ardoino) پس از افشای اینکه شرکت حدود 700 میلیون دلار بازخرید تتر را طی 24 ساعت پردازش کرده است، خواستار آرامش کاربرانش شد. او در توییتی نوشت «مساله‌ای نیست… ما به راه خود ادامه می‌دهیم». تتر از آن زمان به بعد ثبات خود را به دست آورده و باز با همان قیمت 1 دلار معامله می‌شود.
بازنده‌ها در سال ۲۰۲۲
صنعت کریپتو، در سال 2022 میلادی بازنده‌های زیادی به خود دید. اما به احتمال زیاد، اولین تصویری که با شنیدن نام بازنده به ذهن همه ما خطور می‌کند، تصویر سم بنکمن فراید (Sam Bankman-Fried) سی ساله است. بنیان‌گذار و مدیرعامل اسبق صرافی رمزارز اف‌تی‌ایکس، سال 2022 را با دارایی خالص 20 میلیارد دلار آغاز کرد. در عرض کمتر از یک سال، این دارایی خالص هنگفت ناپدید شد و بنکمن فراید جوان، که زمانی یکی از محبوب‌ترین و الهام‌بخش‌ترین چهره‌های اکوسیستم بود، اکنون به اتهام سرقت وجوه مشتریان و ارتکاب کلاهبرداری در اوراق بهادار با قید وثیقه آزاد شده است. یکی از هم‌بنیان‌گذاران ترا، دو کوان (Do Kwon) نیز نفر دوم این لیست است، که متواری است و آخرین بار در صربستان ردیابی شده است.
ترا یواس‌دی (TerraUSD)
استیبل‌کوین‌های الگوریتمی یک مفهوم جدید و امیدوارکننده در بازار گاوی بودند. اکوسیستم ترا نیز با تکیه بر همین هیاهو به اوج رسید. با این حال، طراحی معیوب ترا یواس‌دی (UST) که اکنون با نام ترا کلاسیک یواس‌دی (USTC) شناخته می‌شود، توام با تصمیم‌گیری‌های بی‌ملاحظه کوان، منجر به سقوط نهایی آن شد. شکست استیبل‌کوین بومی ترا مفهوم استیبل‌کوین‌های الگوریتمی را خدشه‌دار کرد و باعث افزایش حساسیت و بدبینی رگولاتورها نسبت به آن شد.
اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022
فروپاشی ترا، بالغ بر ۴۰ میلیارد دلار از سرمایه‌های بی‌زبان مشتریان را به باد فنا داد و سرایتی عظیم را در اکوسیستم به وجود آورد که تقریبا نیم جین از دیگر شرکت‌های فعال در اکوسیستم را به ورطه نابودی کشاند. اگرچه به لحاظ مقیاس یا شدت، بسیاری از دیگر بازنده‌های سال ۲۰۲۲ بر ترا اولویت دارند، اما با توجه به اینکه این شرکت و سقوطش، آغاز کننده ورشکستگی‌های دومینویی سال بود، یکی از تاثیرگذارترین عوامل در تحولات سال ۲۰۲۲ شناخته می‌شود.
آلامدا ریسرچ (Alameda Research)، اف‌تی‌ایکس و صرافی‌های متمرکز
در آغاز سال ۲۰۲۲، ارزش اف‌تی‌ایکس بالغ بر ۳۲ میلیارد دلار گزارش شده بود. این در حالی بود که شرکت خواهر این صرافی، آلامدا ریسرچ نیز ارزش چند میلیارد دلاری خودش را داشت و به نظر می‌رسید که به صورت مستقل از اف‌تی‌ایکس، به فعالیت‌های سرمایه‌گذاری خود ادامه می‌دهد.
اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022
با این حال، شرکتی که در ماه نوامبر، سُر و مُر و گنده روی کار بود، به یکباره اعلام درخواست حمایت از ورشکستگی کرد. اگرچه این اعلام حمایت، قرار بود از طریق یک معامله تملیک و ادغام، به پیشنهاد صرافی رقیب، بایننس، پاسخ داده شود، اما با کناره‌گیری رقیب از معامله، امپراتوری ۳۲ میلیاردی سم بنکن فراید، ناگهان از هم فروپاشید. یک فروپاشی عظیم، که طعمه آن میلیاردها دلار از سرمایه مشتریان اف‌تی‌ایکس بود، و آبروی بنکمن فرایدی که تا آن لحظه همه او را یک فرد بشردوست و سالم می‌شناختند.
بعد از فروپاشی اف‌تی‌ایکس، کاشف به عمل آمد که این صرافی و آلامدا ریسرچ، چندان هم مستقل از هم نبوده‌اند. حتی بازوی آمریکایی اف‌تی‌ایکس، اف‌تی‌ایکس یواس (FTX US) نیز، که قرار بود یک نهاد جداگانه تحت قوانین ایالات متحده آمریکا باشد، درگیر این جریان پیچیده شد.
به گفته مقامات، اف‌تی‌ایکس یواس و آلامدا ریسرچ، با صرافی اف‌تی‌اکس تراکنش‌های منابع مالی داشته و از همین رو، این دو شرکت نیز در اتهام کلاهبرداری از وجوه مشتریان دخیل هستند. آلامدا ریسرچ، از سپرده‌هایی که مشتریان به اف‌تی‌ایکس سپرده بودند به منظور انجام‌سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر چند میلیارد دلاری خود استفاده کرده است. ضمن اینکه خود اف‌تی‌ایکس نیز با سوءاستفاده از وجوه مردم به عنوان وثیقه، وام‌های کلان دریافت کرده است.
یک طرح پانزی بسیار تمیز و شگفت‌انگیز، که در ماه نوامبر ۲۰۲۲ شاهد سقوطش بودیم.
سقوط اف‌تی‌ایکس و آلامدا، باعث سرایت بیشتر در اکوسیستم کریپتو شد و در عین حال، اعتماد به صرافی‌های متمرکز را نیز از بین برد. شاید غلو نباشد اگر بگوییم فروپاشی اف‌تی‌ایکس، رویای دستیابی به یک اکوسیستم رمزنگاری بزرگ‌تر را یک شبه نابود کرد.
سرمایه‌گذاران کریپتو
اما در بحبوحه سقوط بسیاری از شرکت‌های فعال در اکوسیستم کریپتو، باید اقرار کنیم که بزرگ‌ترین بازنده سال ۲۰۲۲، سرمایه‌گذاران کریپتو هستند. مردمی که اعتماد کردند و دارایی‌هایشان را به شرکت‌هایی همچون اف‌تی‌سپردند تا شبه، تمام سرمایه زندگی‌شان نیست و نابود شود.
اتفاقات ارزهای دیجیتال سال 2022
زمانی که ترا هنوز سر پا بود و 40 میلیارد دلار ارزش‌گذاری می‌شد، توکن بومی‌اش لونا (LUNA)، یکی از پنج رمزارز برتر بازار به لحاظ ارزش بود. میلیون‌ها نفر از مشتریان، سرمایه‌های بی‌زبان‌شان را روی همین لونا سرمایه‌گذاری کردند و با سقوط ترا، همه‌چیز یک شبه دود شد و به هوا رفت. بخشی دیگر از سرمایه‌گذاران نیز بعد از سقوط ترا، سرمایه‌های نازنین‌شان را در دیگر پلتفرم‌ها نظیر سلسیوس (Celsius)، بلاک‌فای (BlockFi) و هولدنات (Hodlnaut) از دست دادند. توکن‌های تعویض ناپذیر (Non-Fungible Token) یا ان‌اف‌تی‌ها نیز یکی دیگر از حوزه‌هایی بود که بخش عمده‌ای از سرمایه‌های سرمایه‌گذاران را بلعید تا جایی که ارزش برخی از مجموعه‌های محبوب آن، حتی تا 70 درصد نیز کاهش یافت. با این حساب، خیلی دور از واقعیت نیست اگر بگوییم بزرگ‌ترین بازندگان سال 2022، سرمایه‌گذاران کریپتو بوده‌اند.
نظرات کاربران