دنیای ارزهای دیجیتال روزبهروز در حال گستردهتر شدن است و در همین حال تراکم آنها نیز بیشتر و بیشتر میشود. اما برخلاف ارزهای فیات، بسیاری از ارزهای دیجیتال استراتژیای را تدارک دیدهاند تا از طریق آن، جلوی انباشته شدن و تورم را بگیرند. در این مقاله به بررسی توکنسوزی رمزارزها می پردازیم.
توکنسوزی رمزارزها
توکن سوزی یک استراتژی سوزاند مقدار مشخصی از کوینها در چرخه یک ارز دیجیتال است. توکنهایی که از این روش سوزانده میشوند، برای همیشه از بین میروند و نه دیگر منتشر میشوند و نه میتوان از آنها دوباره استفاده کرد.
توکن سوزی (Token Burning) یک عمل قصدی یا خودخواسته است که در خالق آن در هنگام ایجاد ارز دیجیتال، این الگوریتم را در کدهای بلاکچین پیاده میکند. با اینکار، به صورت تعیین شده، بر اساس یک زمان یا مقدار مشخص، توکنها از چرخه آن ارز دیجیتال حذف میشوند. دلایل زیادی وجود دارد تا یک خالق ارز دیجیتال چنین الگوریتمی را برای رمزارز خود انتخاب کند. اما مهمترین دلیل انجام اینکار، جلوگیری از تورم است. یکی از مهمترین عواملی که ارزهای دیجیتال را نسبت به ارزهای فیات متمایز میسازد.
اتفاقی که در حقیقت در عمل توکن سوزی رخ میدهد، این است که توکنها به صورت الگوریتم مشخص از چرخه موجود، به یک آدرس عمومی که به آدرس خورنده (Eater Address) نام گرفته، ارسال میشود. کلید این آدرس خصوصی پنهان است و هیچ شخصی، حتی خالق این ارز دیجیتال هم قادر به دستیابی آن نیست. بنابراین زمانی که توکنها به این آدرس ارسال شوند، غیرقابل بازیافت خواهند شد و برای همیشه از بین میروند.
البته ارزهای دیجیتال بزرگ از جمله بیتکوین و اتریوم برای جلوگیری از تورم، از این الگوریتم استفاده نمیکنند. در اصل، بسیاری از ارزهای دیجیتالی که شیوه توکن سوزی را برای جلوگیری از تورم انتخاب کردهاند، تاثیر قابل توجهی در بازار کریپتو ندارند. توکنهایی نظیر بیت کوین، پیش از عرضه یک مقدار قابل توجه را تعیین میکنند و با توجه به میزان سختی در ماینینگ، آن را کنترل میکنند.
توکن سوزی چطور انجام میشود؟
با اینکه روی کاغذ، انجام توکن سوزی یک عمل ساده به نظر میرسد، با این حال راههای انجام آن متفاوت است.
توکنهایی که سوزانده میشوند، در اصل تجزیه یا پاک نمیشوند. بلکه جلوی استفاده از آنها گرفته میشود. برای انجام توکن سوزی، توسعه دهنده آن ارز دیجیتال یا توکنهای درون بازار را باز خرید میکند یا روی صورت حساب آنها، یک مهر ناموجود (Unavailable) میکوبد. به منظور این کار، توسعه دهنده یک کیف پول عمومی میسازد که غیرقابل استرداد است. توکنهایی که باید سوزانده شوند، مستقیم به این کیف پول منتقل خواهند شد. همانطور که پیشتر گفتیم، این کیف پول به آدرس خورنده (Eater Address) نیز مشهور است. مهمترین نکته در خصوص این کیف پول، قابل رویت بودن و بررسی تمام جزییات آن توسط همه نودهای شبکه آن ارز دیجیتال است. بنابراین هر شخصی میتواند وضعیت تمامی توکنهای سوزانده شده را مشاهده کند.
همانطور که گفتیم، چندین راه برای سوزاندن توکنها وجود دارد. در اکثر مواقع، این روشها بر اساس اهداف اصلی یک ارز دیجیتال یا با دخالت توسعه دهنده انجام میشود. برای مثال، این شرایط در خصوص عرضه اولیه سکه (ICO) صورت میگیرد. در صورتی که ضربالاجل یک ICO تمام شود، توکنهایی که فروخته نشدند، باید از چرخه آن رمزارز حذف شوند. یا در شرایطی دیگر، توسعه دهندگان به صورت دورهای، توکنها را بر اساس یک حجم از پیش تعیین شده یا یک حد مشخص، میسوزاند.
دلیل توکن سوزی چیست؟
دلیل اصلی توکنسوزی، همانطور که پیشتر گفتیم، جلوگیری از تورم است. اما این تنها دلیل نیست.
به عنوان مثال، ارز دیجیتال بایننس (BNB) یکی از رمزارزهایی است که توکن سوزی انجام میدهد. در زمان عرضه، این رمزارز تنظیم شد تا به حداکثر ۲۰۰ میلیون توکن عرضه کند. با این حال تصمیم بر این شد تا میزان عرضه آن کاهش پیدا کند. بنابراین در یک برنامه، بایننس ۱۰۰ میلیون از این ارز دیجیتال را باقی خواهند گذاشت و مقدار اضافی را میسوزاند. برنامه توکن سوزی بایننس از سال ۲۰۱۷ شروع شد و هر سه ماه یک بار به صورت خودکار این رویداد رخ میدهد. در این پروسه اتوماتیک، مقدار بایننس کوینهایی که میسوزند، با توجه به میزان عرضه و تقاضا و قیمت این ارز دیجیتال تعیین میشوند.
یا مثلا ارز دیجیتال ریپل به صورت تدریجی با هر تراکنش سوزانده میشود. به این معنی که کارمزدهای پرداخت شده برای تراکنشها به جیب هیچ مرکزی نمیرود و به عنوان یک مکانیزم توکن سوزی استفاده میشود.
در طرف دیگر، ارز دیجیتال استلار برای افزایش ارزش خود، توکن سوزی میکند. این رمزارز حدود ۵۵ میلیون کوین خود به ارزش بیش از ۴ میلیارد دلار را سوزاند. با این کار میزان حجم این رمزارز در بازار کاهش پیدا میکند، اما در عین حار ارزش آن ۲۵ درصد رشد پیدا کرد.
گاهی اوقات هم توسعه دهندگان به دلیل یک سری خطا مجبور به توکن سوزی میشوند. ارز دیجیتالی مانند تتر مجبور به این کار شد. چرا که شرکت پشت آن به اشتباه ۵ میلیارد توکن USDT ایجاد کرد. بنابراین این شرکت باید این توکنها را میسوزاند تا بتواند حد عرضه آن را به میزان یک به یک با دلارهای ذخیره شده برساند.
مزیت سوزاندن توکنها برای هولدرها
در عین حال که توسعهدهندگان به دلایل ذکر شده سود زیادی از توکن سوزی میبرند، با این حال هولدرهای توکنها نیز از این مسئله سود میبرند. اما از جنبه هولدرها مزیت توکن سوزی چیست؟
در نگاه اول به نظر میرسد مکانیزم توکن سوزی فقط برای خود پروژه و توسعه دهندگان آن پروژه سودمند است. هرچند، همه افرادی که در یک توکن نقش داشته باشند، حتی هولدرها، سود میبرند. در صدر همه مزایای توکن سوزی، میتوان به ایجاد ثبات آن کوین و جلوگیری از افزایش نرخ تورم آن اشاره کرد. زمانی که نرخ و قیمت یک کوین یا توکن مثبت باشد، هولدرها نسبت به آن دارایی خود اطمینان بیشتری پیدا میکنند و در نتیجه نه تنها به هولد کردن آن داریی ادامه میدهند، بلکه آن سرمایه خود را هم افزایش میدهند. بنابراین میتوان گفت زمانی که یک توسعه دهنده نسبت به پروسه توکنسوزی متعهد است، سرمایهگذار با یک پروژه مطمئن طرف است و میتواند روی آینده سرمایه خود حساب باز کند.
از نظر توکنهای فروخته نشده در عرضه اولیه کوین (ICO)، توکن سوزی میتواند شفافیت خوبی را برای سرمایهگذاران ایجاد کند. اگر چه یک شرکت میتواند این توکنهای فروخته نشده در عرضه اولیه را بفروشد و سود کند. اما با این کار نه تنها باعث شکلگیری نظر منفی سرمایهگذاران میشود، بلکه باید با قانونگذاران هم روبهرو شود.
منبع : coindesk
نظرات کاربران