هوش مصنوعی دیگر فقط یک فناوری آیندهنگرانه نیست؛ حالا وسط زندگی ماست. فقط به این فکر کنید که در تیرماه ۱۴۰۴ (ژوئیه ۲۰۲۵)، چتجیپیتی تبدیل به پنجمین وبسایت پربازدید جهان شده! طبق نظرسنجی دانشگاه «ایلان»، بیش از نیمی از بزرگسالان آمریکایی اعلام کردهاند که از ابزارهایی مثل چتجیپیتی، جمینی، کلود و کوپایلوت استفاده کردهاند. حدود یکسوم آنها روزانه از این ابزارها بهره میبرند. و جالبتر اینکه محبوبترین دلیل استفاده از چتجیپیتی در سال ۲۰۲۵، چیزی نیست جز درمان روانی و مشاوره! اما حالا که هوش مصنوعی تا این حد در زندگیمان نفوذ کرده، یک سؤال مهم پیش میآید: آیا همه چیز را میتوان از چتباتها پرسید؟ پاسخ کوتاه: نه، حتماً نه. در این پست از اول پرداخت به بررسی سوالات ممنوعه هوش مصنوعی می پردازیم.
بررسی ۶ تا از سوالات ممنوعه هوش مصنوعی
۱. نظریههای توطئه
سؤالاتی درباره تئوریهای توطئه ممکن است بیخطر به نظر برسند، اما حقیقت این است که چتباتها گاهی بهجای واقعیت، اطلاعات جعلی یا اغراقآمیز ارائه میدهند. چرا؟ چون میخواهند شما را در مکالمه نگه دارند.
برای مثال، مردی به نام یوجین تورس بعد از چتهای مکرر با چتجیپیتی، باور کرد که در یک شبیهسازی زندگی میکند و «برگزیده» شده تا بیدار شود!
بسیاری دیگر هم تجربیات مشابهی را با روزنامه نیویورکتایمز در میان گذاشتهاند. همچنین برای خرید اکانت هوش مصنوعی با اول پرداخت همراه باشید.
۲. موضوعات شیمیایی، بیولوژیکی، رادیولوژیکی و هستهای (CBRN)
حتی اگر از روی کنجکاوی هم باشد، هرگز درباره ساخت بمب، هککردن یا تهدیدهای شیمیایی از چتباتها سؤال نپرسید.
چنین سؤالاتی نهتنها خلاف قوانین هستند، بلکه ممکن است به هشدارهای امنیتی از طرف سازندگان چتباتها منجر شوند، مثل موردی که یک کاربر بلافاصله پس از پرسش از چتجیپیتی، ایمیلی هشدارآمیز از OpenAI دریافت کرد.
ضمن اینکه مکالمات شما ذخیره میشوند. پس اینجا خبری از «حریم خصوصی مطلق» نیست.
۳. سؤالات غیراخلاقی یا خطرناک
یکی از نسخههای چت بات Claude، در موارد خاصی طوری برنامهریزی شده بود که اگر حس کند کاربر در حال انجام کاری «بهشدت غیراخلاقی» است، بهطور خودکار با رسانهها یا مقامات تماس بگیرد!
حتی کاربران لقب «Claude خبرچین» را برایش گذاشتند.
پس اگر سؤالتان حتی کمی مرزهای اخلاقی را جابهجا میکند، بهتر است قیدش را بزنید. ممکن است بهشکلی که فکرش را نمیکنید ردیابی شوید.
۴. اطلاعات محرمانه مشتری، بیمار یا کارفرما
اگر برای کار از چتبات استفاده میکنید، هیچوقت اطلاعات حساس و شخصی مثل شماره تماس مشتری، آدرس ایمیل یا جزئیات پزشکی بیماران را وارد نکنید. این اطلاعات ممکن است برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی استفاده شوند و بدتر اینکه بعدها در گفتوگوی کاربران دیگر، ناخواسته ظاهر شوند.
برای امنیت بیشتر، پیشنهاد میشود از نسخههای سازمانی چتباتها استفاده کنید که پروتکلهای حفظ حریم خصوصی قویتری دارند. و همیشه دادهها را ناشناسسازی کنید.
۵. تشخیص بیماری یا علائم پزشکی
گرچه چتباتها میتوانند اطلاعات عمومی درباره علائم بیماریها ارائه دهند، اما برای تشخیص یا درمان هرگز به آنها تکیه نکنید.
مطالعات نشان دادهاند که چتجیپیتی در حوزه پزشکی، ریسک بالای ارائه اطلاعات نادرست دارد. همچنین، احتمال وجود سوگیریهای نژادی یا جنسیتی نیز در پاسخها وجود دارد.
در این موارد، پزشک واقعی همچنان بهترین گزینه است.
۶. مشاوره روانشناسی و سلامت روان
استفاده از چتباتها برای مشاوره روانی در حال گسترش است. تحقیقات مثبتی هم وجود دارد — مثلاً در یک پژوهش از کالج دارتموث، استفاده از چتبات درمانگر توانست علائم افسردگی را تا ۵۱٪ کاهش دهد.
اما نباید فراموش کرد که بسیاری از اختلالات روانی نیاز به درک انسانی و ارتباط عاطفی دارند؛ چیزی که هوش مصنوعی فعلاً فاقد آن است.
مطالعهای از دانشگاه استنفورد نشان داد که برخی چتباتها حتی باعث افزایش انگزنی نسبت به بیماریهای روانی میشوند.
جمعبندی: چه چیزی را نباید با هوش مصنوعی در میان بگذاریم؟
هوش مصنوعی ابزار قدرتمندی است. میتواند زندگیمان را راحتتر، سریعتر و حتی خلاقانهتر کند. اما نباید از آن همهچیز را پرسید.
پرسشهای اشتباه ممکن است باعث سردرگمی، آسیب، یا حتی خطرات قانونی شوند.
همیشه از خود بپرسید:
«آیا واقعاً لازم است این اطلاعات را با یک ربات به اشتراک بگذارم؟»
اگر جوابتان «نه» است، همین حالا پنجره چت را ببندید.
نظرات کاربران